De kerk staat ook bekend als Sint Gertrudiskerk, maar volgens Herma M. van den Berg is Petruskerk een betere benaming. Op een waarschijnlijk uit de veertiende eeuw stammende klok in de toren staat namelijk ‘Sanctus Petrus’ vermeld. De naamsverwisseling komt op conto van
J. Reitsma die in ‘Geestelijke opkomsten van Oostergo’ (1888) Lichtaard per ongeluk verwisselde met Lutkewierum. De andere klok is gedateerd 1404 en draagt het opschrift 'O Rex gloriae Criste veni cum pace' (O Christus koning der heerlijkheid kom met vrede).
- In 1642 werd de kerk opnieuw ommetseld. Kenners houden het erop dat het gebouw in de kern middeleeuws is. Bijzonder is de ingebouwde toren die als het ware in de kerk staat. Op beschrijvingen en tekeningen uit het verleden staat aangegeven dat er een toren, aan de westzijde, buiten het kerkgebouw, stond, maar zeer waarschijnlijk berust dit niet op waarheid. In 1973 is de kerk wederom gerestaureerd en is een oppervlakkig bodemonderzoek uitgevoerd waarbij geen duidelijke sporen van een toren aan het licht kwamen.
- Het interieur wordt gedekt met een houten tongewelf. Tegen de oostmuur staat de preekstoel uit 1642 met klankbord, binnen een doophek met balusters (kleine zuiltjes). De ‘kreake’ aan de westzijde kent een balustrade (hekwerk) met opengewerkte gietijzeren roosters. Wanneer de kerkgangers na afloop de kerkdienst verlieten, werden ze via een tekst op de balustrade opgeroepen om de daad bij het woord te voegen: ‘Zijt daders des Woords en niet alleen hoorders’. Het is een tekst uit de brief van Jakobus (1:22).
-De laatste reguliere kerkdiensten zijn halverwege de vorige eeuw in de kerk gehouden. Sinds 1972 is het in bezit van de Stichting Alde Fryske Tsjerken (SAFT). De kerk van Lichtaard was daarna de thuisbasis van eerst een Oecumenisch Jongerenklooster en later een basisgemeente. Sinds 2022 is Archiefbureau Ruerd de Vries, dat zich bezighoudt met het bewerken van kerkelijke archieven, erin gevestigd. In de kerk zijn de door Frits Jansen (1926-2002) met lucifers nagebouwde kerkjes van de Flieterpen te bewonderen. Voor in de kerk is ruimte voor joodse studie en gebed
Klik hier voor een virtuele tour door de kerk