Tijdens Tsjerkepaad ontstaan regelmatig mooie ontmoetingen en bijzondere herinneringen. Op deze pagina delen we verhalen van vrijwilligers en bezoekers.
Ook vindt u hier een compilatie van de geschiedenis van Tsjerkepaad tussen 2004 en 2012, opgesteld door Gerrit Groeneveld aan de hand van het archief van Frida Nauta.
Inspiratie, ontroering en een fijne club om bij te horen. Vrijwilligers Theo Smits en Etsje van Manen van de Grote Kerk in Drachten steken er veel energie in om van Tsjerkepaad een mooi uitje te maken. Maar het brengt de 65-plussers ook veel. ,,Tsjerkepaad heeft ons echt geholpen bij het inburgeren hier.”
Hij is de langstzittende Tsjerkepaad-vrijwilliger van de Michaëlkerk in Eanjum. Al vijftien jaar lang regelt Harm Koree (74) dat er voldoende gastvrouwen en -heren zijn. Deze zomer geeft hij het evenement ook een persoonlijk tintje: met oude doopkaarten van zijn familie.
,,Romantisch.” Zo omschrijft Eke Hendriksma (57) uit Staphorst de uitjes naar Fryslân die ze met haar man Roel (65) onderneemt. Al zo'n vijftien jaar lang rijden ze tussen juli en september meerdere zaterdagen naar het Noorden voor Tsjerkepaad, de jaarlijkse zomerse openstelling van ongeveer 250 Friese kerken. ,,Het is de combinatie van de geur, rust, de verhalen en de sfeer.”
De Grutte Tsjerke van Sloten was in 2004 een van de kerken die meedeed aan de eerste editie van Tsjerkepaad. Gids Henk Muys (1934) was erbij en draaide ook daarna ieder jaar mee. Inmiddels is hij afgezwaaid vanwege zijn hoge leeftijd. Hij blikt terug op bijzondere ontmoetingen tijdens zijn gastheerschap.
Stichting Organum Frisicum zet zich in voor de vele prachtige oude orgels die onze provincie rijk is. Al een aantal jaren werkt de stichting samen met Tsjerkepaad. Jantine de Reus maakte gebruik van de mogelijkheid om de orgels te bespelen.
Een bijzondere ontmoeting
Al 37 jaar woon je in Harich en nog nooit op het orgelbankje van de PKN kerk gezeten; laat staan de klavieren, pedalen en registers bedienen. EN...
,,Sluit mij gerust een dag op in een kerk, daar heb je mij niet mee te pakken”, zegt Jacob Uiterdijk (79) uit Zuidhorn. Het mag trouwens ook een borg of een kasteel zijn of nog een ander historisch bouwwerk. ,,Ik ben lid van veertien clubs, van Gelderse kastelen tot Alde Fryske Tsjerken en Oude Groninger Kerken, maar bijvoorbeeld ook van BOEi, een organisatie die industrieel, agrarisch en religieus erfgoed nieuwe bestemmingen geeft. In principe ben ik bij alle excursies present, het is alleen jammer dat ze soms op dezelfde dag vallen…”
Ook een verbouwd postsorteercentrum kan een kerk zijn die voor jong en oud een waardevolle plek van ontmoeting is. Dat bewijst het gebouw van de Baptisten Gemeente Sneek, die in 2023 voor het eerst open ging tijdens Tsjerkepaad.
De doopsgezinde kerk van De Knipe bij Heerenveen is van nationaal belang, want de eerste vrouwelijke predikant van Nederland is er bevestigd: Anne Zernike, in 1911. Het is ook het gebouw waar vier jaar later haar huwelijk met de bekende kunstschilder Jan Mankes werd ingezegend. Alleen deze feiten al trekken jaarlijks aardig wat bezoekers. Tijdens Tsjerkepaad zorgt coördinator Anneke Durkstra – Kromhout bovendien jaarlijks voor een aansprekende expositie.
Op de dag waarop ze in Marrum kwam wonen zag Floriske Gerritsma (73) de deur van de kerk open staan. Met de gedachte ‘als ik me nu eens aan de koster ga voorstellen, dan ken ik meteen iemand die veel mensen kent in het dorp’ stapte ze over de drempel. Het klikte goed met koster Geert Dijkstra, die haar korte tijd later vroeg als gastvrouw voor Tsjerkepaad. ,,Dat is nu vijf jaar geleden en ik vind het nog altijd prachtig werk.”
,,Het zijn wel voornamelijk oudere mensen die hier langskomen, maar een enkele keer hebben we wel een gezin binnen. En ik weet nog dat er twee jongetjes waren die heel netjes kwamen vragen of ze ook even binnen mochten kijken. Die hebben hier misschien twee minuten gezeten, maar wie weet wat ze hebben meegekregen.”
Op de ontmoetingsmiddag van Tsjerkepaad bij de start van het seizoen in Joure op zaterdag 7 mei 2022 heeft Teunard van der Linden deze kerkenvisie gehouden.
Tonnie Ketelaar en Marijke de Boer zijn gastvrouwen in de Sint Michaëlkkerk in Woudsend. Ze vertelden in het boek 'Het gevoel van Tsjerkepaad' over hun ervaringen
Een team van gastvrouwen en -heren ontvangt ook deze zomer weer bezoekers in de Laurenskerk van Echten. Liesbeth van Leeuwen deelt haar impressie van het seizoen 2021.
,,Het is indertijd begonnen voor de toeristen, maar de laatste jaren komen er ook opvallend veel mensen uit eigen dorp langs”, zegt Tjisse van der Heide, gastheer in de Terptsjerke in Akkrum. ,,Ik trof laatst een kennis, het eerste wat hij vroeg was: ,,Wannear is tsjerke wer iepen?” Ik: ‘Fan july ôf!’ Hij: ‘Dan kom ik!’”
,,De laatste jaren sla ik ook wel eens een zaterdag over, maar toen ik kind was wilde ik de hele zomer lang, elke zaterdagmiddag op Tsjerkepaad”, zegt Barteld Post (2003) uit Wjelsryp. Hij timmert aan de weg als organist en studeert mechatronica om monteur van (toren)uurwerken, kerkklokken en carillons te kunnen worden. Zijn passie daarvoor ontdekte hij al als jongetje, als bezoeker van open kerken.
,,Eén van de eerste dingen die ik geregeld heb toen ik een jaar of vijf geleden coördinator werd, is dat we de bezoekers een kopje koffie aanbieden. Gratis. De kosten zijn marginaal, maar het maakt een heel verschil voor de beleving van gastvrijheid”, zegt Frans van der Mossel. Hij is de coördinator van Tsjerkepaad in de Bordenakerk in Vrouwenparochie.
Geschiedenis Tsjerkepaad over 2012
Geschiedenis Tsjerkepaad over 2011.
Geschiedenis Tsjerkepaad over 2009.
Voorwoord in de gids van de deputearre fan Fryslân en de geschiedenis over 2009.
Peter Karstkarel, cultuurhistoricus vertelt en de geschiedenis van Tsjerkepaad over 2008.
Opening van de Turfroute en de geschiedenis Tsjerkepaad over 2007:
Cor Booy, schilder en koster van de Hervormde kerk van Tjerkgaast vertelt en de geschiedenis Tsjerkepaad over 2006:
Geschiedenis Tsjerkepaad over 2005 en voorwoord in de gids van commissaris van de Koningin Ed Nijpels.
Verhaal van de Biestkensbijbel in Gaastmeer die jaren na het ontdekken ervan pas op waarde werd geschat:
Verhaal van Margreet Nauta. Ik had voor Tsjerkepaad 2020 korte verhaaltjes gemaakt bij voorwerpen die te maken hebben met drie mensen die 200 jaar geleden in Wirdum ter kerke gingen (mijn voorouders).Het volgende verhaaltje heeft met de kerk van Wurdum te maken.
Geschiedenis Tsjerkepaad over 2004 door Gerrit Groeneveld :